«tashqi savdo aylanmasi» tegli maqolalar
O‘zbekiston fevralda 1,3 mlrd dollarlik oltin eksport qildi
Yil boshidan buyon O‘zbekistonning tashqi savdo aylanmasi 9,9 mlrd dollarga (+10,5 foiz) yetdi. 2,66 mlrd dollarni tashkil etgan import va eksport o‘rtasidagi farq fevralda 1,3 mlrd dollarlik oltin sotilishi hisobiga biroz qisqardi. Turkiya, Qozog‘iston va Qirg‘iziston bilan savdo aylanmasi hajmi kamaydi.
O‘zbekiston 2023-yilda nimalar bilan savdo qildi?
O‘zbekistonning tovar aylanmasi 2023-yilda 23,8 foizga oshib, 62,6 mlrd dollarni tashkil etdi. Savdo taqchilligi rekord daraja — 13,7 mlrd dollarga yetdi. Eksportning uchdan bir qismini rekord darajada sotilgan oltin tashkil etdi. Oziq-ovqat, neft va gaz importi keskin oshdi.
YOII va MDH davlatlari ulushi kamayishi va YI bilan savdoning kengayishi. O‘zbekiston tashqi savdo aylanmasi qanday o‘zgarmoqda?
Tovar aylanmasining o‘sish tempi pasayishi ortidan Rossiya O‘zbekistonning asosiy savdo sherigi maqomini yo‘qotmoqda. Xitoy O‘zbekiston bozoriga eksport hajmini keskin oshirdi va yana 1-o‘ringa ko‘tarilib oldi. O‘zbekistonning YOII va MDHga bog‘liqligi kamayib, Yevropa Ittifoqi bilan savdo aloqalari kengaydi.
O‘zbekistonning AQShga eksporti 3 baravarga ko‘paydi, Turkiyaga esa kamaydi
2023-yilning dastlabki 5 oyida AQSh O‘zbekistonning asosiy eksport hamkorlari orasida 22-o‘rindan 12-o‘ringa ko‘tarildi. Mamlakatning Qo‘shma Shtatlarga eksporti o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 3 baravar (301,6 foizga) yuqoriladi, import deyarli o‘zgarishsiz qoldi. Turkiyaga eksport kamaydi.
O‘zbekiston yanvarda 1,2 mlrd dollarga oltin eksport qildi. Bu umumiy eksport hajmining yarmidan ko‘pini tashkil etadi
Yanvarda O‘zbekistonning tovar ayirboshlash hajmi 42 foizga oshib, 5 mlrd dollarga yetdi. Eksportning yarmidan ko‘pi oltindan iborat bo‘lib, 1,18 mlrd dollarga qimmatbaho metall sotilgan. To‘qimachilik mahsulotlari, gaz va o‘g‘it yetkazib berish hajmi kamaygan.
Rossiyaga yaqinlashish, Xitoy — asosiy yetkazib beruvchi. 2022 yilda O‘zbekiston tashqi savdosi qanday o‘zgardi?
Rossiya O‘zbekistonning asosiy savdo sherigi sifatidagi o‘rnini mustahkamladi, Xitoy ikkinchi o‘rinda qoldi, biroq import bo‘yicha RFdan yetakchilikni qo‘lga oldi. Shu bilan birga, Rossiya bozori o‘zbek eksportchilari uchun yanada jozibador bo‘ldi, Turkiyaga yetkazib berish esa kesin kamaydi.
Rossiya Xitoyni ortda qoldirib, O‘zbekistonning asosiy savdo sherigiga aylandi
Noyabrda Rossiya Xitoyni ortda qoldirib, O‘zbekistonning asosiy tashqi savdo hamkoriga aylandi. O‘zbekiston yetti oy ichida ilk bor oltin eksportini yo‘lga qo‘yib, bir oy ichida 556,7 mln dollarlik qimmatbaho metall sotdi. Mamlakat MDH davlatlari eksport bozorlariga tobora ko‘proq qaram bo‘lib bormoqda.
O‘zbekistonning tashqi savdo aylanmasi $40 mlrddan oshdi
Yanvar-oktabr oylarida O‘zbekiston tashqi savdo aylanmasi 40,1 mlrd dollarni tashkil etdi. Jumladan, eksport hajmi qariyb $15,5 mlrdga (+23,8%), import esa $24,6 mlrdga (+21,2% ga) yetdi. Hisobot davrida — $9,1 mlrd qiymatida passiv saldo qayd etildi.
Prezident mamlakat gaz eksport qilmayotganini aytdi. Statistikada esa sotuvlar o‘sib bormoqda
Shavkat Mirziyoyev O‘zbekiston mahalliy sanoatni rivojlantirish uchun gaz va paxtani eksport qilmayotganini bildirdi. O‘z navbatida, Davlat statistika qo‘mitasi ma’lumotlariga ko‘ra, sakkiz oyda xorijga gaz yetkazib berish qiymat jihatdan 60,9 foizga — 645,9 mln dollarga oshgan.
O‘zbekistonning tashqi savdo aylanmasi 28 mlrd dollardan oshdi
Statistika qo‘mitasi ma’lumotlariga ko‘ra, yanvar-iyul oylarida O‘zbekistonning tashqi savdo aylanmasi 28,1 mlrd dollariga teng bo‘ldi. O‘tgan yilning mos davri bilan solishtirganda 6,3 mlrd dollar o‘sish qayd etilgan.
O‘zbekistonning tashqi savdo aylanmasi yanvar-mart oylarida 13,15 mlrd dollarga yetdi
2022-yilning birinchi choragida O‘zbekiston eksporti 2,4 baravar oshib, 5,7 mlrd dollarga yetdi. Eksport tarkibining yarmidan ko‘prog‘i oltin savdosidan iborat bo‘ldi. Oltinni hisobga olmaganda, eksport o‘sishi 15,8 foizga teng bo‘ldi. Import esa 44,6 foizga o‘sib, 7,4 mlrd dollarni tashkil etdi.
ITSVga tashqi savdo operatsiyalarini tartibga solish vakolati berildi
Investitsiyalar va tashqi savdo vazirligiga 2023-yilga qadar O‘zbekiston tashqi savdo operatsiyalarini tartibga solishning vaqtinchalik mexanizmlarini joriy qilish vakolati berildi. Qolaversa, “O‘ztreyd” va “O‘zsanoateksport"dagi davlat ulushi Eksportni rag‘batlantirish agentligiga berildi. Bundan tashqari, yoshlar tadbirkorligini qo‘llab-quvvatlash uchun 500 ming dollargacha kreditlar ajratiladi.
Ikki oyda tashqi savdo aylanmasi 8,7 mlrd dollardan oshdi
2022 yilning yanvar-fevral oylarida O‘zbekistonning tashqi savdo aylanmasi 8,7 mlrd dollardan oshdi. Bu o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 4,01 mlrd dollar yoki deyarli 85 foizga ko‘proq. Eksport hajmi 4,1 mlrdga yetgan, bunda oltin eksportining ulushi 57,7 foizni tashkil etgan. Import hajmi esa 4,6 mlrd dollarni tashkil qilgan, avtomobillar importi 7,1 barobarga ko‘paygan.
O‘zbekiston yanvar oyida eksport hajmini ikki baravarga oshirdi
Yanvar oyida O‘zbekiston tashqi savdo aylanmasi hajmi 3,49 mlrd dollarni (import — 2,09 mlrd, eksport — 1,399 mlrd dollar) tashkil etdi. Bunda oltin eksporti asosiy rolni o‘ynadi va 586,6 mln dollar hajmida sotildi. 2021 yilning yanvarida oltin eksport qilinmagan edi.
2021 yilda O‘zbekiston tashqi savdo aylanmasi 16%ga o‘sdi
2021 yilda O‘zbekiston tashqi savdo aylanmasi 2020 yilga nisbatan 16%ga o‘sib, $42,1 mlrdni tashkil etdi. Eksport hajmi 10%ga oshib, $16,6 mlrdga yetgan bo‘lsa, import 20,4%ga o‘sib, $25,46 mlrdni tashkil etdi. Sanoat tovarlari eksporti oltin eksportidan o‘zib ketdi.
O‘zbekistonning tashqi savdo aylanmasi pandemiyadan oldingi darajadan oshdi
11 oy yakunlariga ko‘ra, tashqi savdo aylanmasi pandemiyagacha bo‘lgan darajadan oshib, qariyb 38 mlrd dollarni tashkil etdi. Eksportning yarmidan ko‘pi oltin, rangli metallar va to‘qimachilik mahsulotlariga to‘g‘ri keladi. Rossiya bir necha yildan beri ilk marta Xitoyni O‘zbekistonning import bo‘yicha hamkorlarining birinchi qatoridan siqib chiqardi.
O‘zbekiston tashqi savdo aylanmasi 32,6 mlrd dollarga yetdi. Passiv balans o‘sib bormoqda
Yanvar-oktabr holatiga O‘zbekiston tashqi savdo aylanmasi 32,6 mlrd dollarni tashkil etib, o‘n oylik davrda 7,8 mlrd dollarlik passiv tashqi savdo balansi kuzatildi. Tashqi savdo aylanmasi hajmi 2020 yilning mos davriga nisbatan 8,5 foizga oshganiga qaramay, 2019 yildagi ko‘rsatkichga (34,3 mlrd dollar) yetib kelganicha yo‘q.
2022 yilda YAIM 5,9 foizga o‘sishi prognoz qilinmoqda
2022 yilda O‘zbekiston iqtisodiy o‘sish sur’ati 5,9 foizni tashkil etib, YAIM hajmi qariyb 840 trln so‘mga yetishi ko‘zda tutilmoqda. Tashqi savdo aylanmasi 46,3 mlrd dollarni tashkil etishi prognoz qilingan. Bundan tashqari, inflyatsiya darajasi 2022 yilda 9 foiz atrofida bo‘lishi kutilmoqda.
O‘zbekistonning tashqi savdo aylanmasi 28 mlrd dollardan oshdi
Yanvar-sentabr oylarida O‘zbekistonning tashqi savdo aylanmasi 28,2 mlrd dollarga teng bo‘ldi. Tashqi savdo saldosi 7,6 mlrd dollarni tashkil etdi. Uchinchi chorakda import hajmida eksport hajmiga qaraganda jadalroq o‘sish kuzatildi.
O‘zbekiston tashqi savdo aylanmasi 25 mlrd dollarga yetdi. Passiv balans o‘sishda davom etmoqda
Statistika qo‘mitasi ma’lumotlariga ko‘ra, yanvar-avgust oylarida O‘zbekiston tashqi savdo aylanmasi 25 mlrd dollarni tashkil etdi. Tashqi savdoda 6,4 mlrd dollar miqdorida passiv balans kuzatildi.
Eng ko‘p o‘qilgan xabarlar | So‘nggi yangiliklar
- Toshkent hokimi — tirbandlik, yo‘l va bekatlarning holati hamda mikromobillikka o‘tish haqida
- O‘zbekistonda tug‘ilish kamayib, o‘lim holati ko‘paygan
- Volkswagen va Volvo O‘zbekiston fuqarolarini Slovakiyaga ishga taklif qilmoqda
- “Yordam berish burchimizdir” — Sankt-Peterburgdagi yong‘indan odamlarni qutqargan o‘zbekistonlik ko‘cha tozalovchisi
- Sirdaryoda 3 kishining kuygan jasadi qotillik alomatlari bilan topildi
Qo‘shimcha imkoniyatlarga ega bulish uchun saytda ro‘yxatdan o‘ting